Położona na Półwyspie Helskim wieś nadmorska odległa o ok. 7 km. na wschód od Władysławowa. Chałupy, o których w dokumentach mowa po raz pierwszy w 1678 roku, usadowiły sie w bezpośrednim sąsiedztwie morskiej twierdzy zbudowanej za panowania króla Władysława IV.
Oficjalna nazwa wsi używana jest dopiero od ok. 1920 roku. Wcześniej używano Budziszewo, później Ceynowa.
W rzeczpospolitej szlacheckiej Chałupy stanowiły część dóbr rzucewskich, mieszkańcy wsi byli jednak wolni i nazywali swoją osadę "wsią szlachecką". Popd zaborem pruskim wioska zmieniała właścicieli kilkakrotnie (jej 30 morgów piachu nie przynosiło dochodów i każdy rad był ich się pozbyć). Oto, jak w XIX w. opisywał ówczesną wieś jastarnicki proboszcz, ks. Hieronim Gołębiewski : Najbliższą kraju wsią jest Ceynowa, w języku ludowym Chałupy nazwane. Jest to najmniejsza wieś półwyspu licząca ledwie 200 dusz . Chaty tu i tam po górkach rozstawione pusty przedstawiają widok. Główny zarobek jest z Małego Morza, gdzie żakami zimą i latem łowią okonie, brzany, szczupaki i płotki. Chociaż większa połowa ryb idzie do Gdańska, to niejednej rybki też w Pucku sprzedaje się, dokad tylko 1,5 mili woda. Z rybaków Chałupianie też najczęściej przesiadują a tam, jak w sławnej epopei kaszubskiej, w "Panu Czorlińścim" czytamy...u pana Kamki próbują dobroci puckiego bajorszu (tj. piwa).
W wyniku działań wojennych II Wojny światowej, zwłaszcza okresu jej zakończenia, ludność cywilna miejscowości została wysiedlona i ewakuowana drogą morską do Rzeszy. W pobliżu miejscowości przebiegała wówczas główna linia obrony wojsk niemieckich, skutkiem czego, ( w przeciwieństwie do pozostałych osad półwyspu) po zajęciu jej przez wojska sowieckie została niemal doszczętnie zniszczona i rozgrabiona. Paradoksalnie, umożliwiło to po wojnie na nieskrepowane nowe budownictwo, z czasem dostosowujace się do pełnienia funkcji typowego letniska - jak jest dzisiaj. ( Ilość przedwojennych domów zamyka sie w liczbie 10, co stanowi ok. 6 % całkowitej zabudowy ).
Rdzenni mieszkańcy (Kaszubi), do niedawna zajmujący się głównie rybołówstwem, w wyniku przeobrażeń i zmian w tej dziedzinie gospodarki, całkowicie przestawili się na działalność turystyczno - gastronomiczną, głównie w sezonie letnim. Skutkuje to, z roku na rok powiekszającą się bazą noclegową i sezonowymi punktami żywieniowo- kawiarnianymi. Z uwagi na bardzo korzystne warunki do uprawiania sportów wodnych, zwłaszcza surfingu, tzw. sezon turystyczny wydłużył się o ok. 2 miesiące i zaczyna się weekendem majowym (1-3 maja) a kończy po 20 września.
Ponieważ, z uwagi na ograniczony terytorialnie i urbanistycznie zakres miejscowości, ilość miejsc wypoczynkowych jest ograniczona, przez to w tzw. szczycie sezonowym (przełom lipca i sierpnia) trudno o wolne miejsce bez wcześniejszej rezerwacji.
Chałupianie mają swoich stałych i wiernych wczasowiczów- przyjaciół, miedzy innymi sposród znanych aktorów polskiego teatru i filmu, którzy nie wyobrażają sobie lata bez pobytu w ich miejscowości. Wystarczy uważnie się rozejrzeć, a na pewno spotka się znaną skądinąd twarz .
Należy również wspomnieć, o sąsiadujących z miejscowością polach namiotowych i campingach, które to zlokalizowane są na odcinku, od Władysławowa a gromadzą na swym terenie mnóstwo turystów, głównie młodzież i serfujących z całej Polski oraz z zagranicy.
Obecnie, Chałupy to stricte turystyczna miejscowość, o ciągle podwyższającym się standarcie wypoczynku i zakresie letniskowych atrakcji, gdzie jeszcze, niestety z rzadka da się usłyszeć autentyczny język kaszubski, a w smażalniach można na szczęście skosztować potrawę z ryb według tradycyjnej receptury.
A więc, jak za Wodeckim ..."CHAŁUPY WELCOME TOO" !
Windsurfingowy raj
Płytki i osłoniety od wpływu otwartego morza akwen Zatoki Puckiej posiada najdogodniejsze w Europie warunki do uprawiania żeglarstwa deskowego.Niewielka fala i wiatr nie zmieniający kierunku z każdym szkwałem, sprawiają, że od wczesnej wiosny do późnej jesieni na wodach Zatoki pomiędzy Władysławowem a Chałupami żeglują windsurfingowcy, zarówno profesjonaliści, jak i ci, którzy stawiają w tym sporcie pierwsze kroki.Szczególnie chętnie akwen ten odwiedzany jest wiosną i jesienią, gdyż łatwiej wtedy o wolne miejscena campingu, polu namiotowym czy pensjonatach.Liczne są także wypożyczalnie sprzętu wodnego.
Chałupy